cisgender


cisgender 1.0

Betekenis

met een genderidentiteit die hetzelfde is als het biologische geslacht

Over het woord

Aard herkomst leenwoord
Vroegste datering 2009
Brontaal Engels
Vorm in brontaal cisgender
Betekenis in brontaal idem
Samenhangende woorden (betekenis) cishet; cisman; cisvrouw
Vorm Afbreking
Stellende trap onverbogen cisgender cis.gen.der
Zelfstandig gebruik op s cisgenders cis.gen.ders
Aantal lettergrepen 3
Hoofdklemtoon 2de lettergreep
Type bijvoeglijk naamwoord
Syntactische subklasse attributief, soms ook predicatief
Type samenstelling
Linkerlid cis
Linkerlidtype voorzetsel
Rechterlid gender
Rechterlidtype zelfstandig naamwoord
Tussenklank geen
Type in brontaal geleed
Toelichting Geleend uit het Engels, daarin een combinatie van het Latijnse element cis-, een voorzetsel dat iets als 'aan deze zijde van' betekent en het Engelse substantief gender.

Het woord in gebruik

Synoniem cis; cisseksueel

Je bent cisgender als beide geslachten gelijk zijn. Lang verhaal kort en makkelijk: als je wordt geboren met een piemel en je voelt je man, dan ben je cisgender. Als je wordt geboren met een vagina en je voelt je vrouw, dan ben je cisgender. De meeste mensen zijn cisgender.

https://www.bnnvara.nl/spuitenenslikken/catalogus/woordenboek/c/cisgender

Taal is nooit neutraal. Taal is normatief en kan zelfs gevaarlijk zijn. Je kunt mensen blijvend beschadigen met woorden. Vraag dat maar eens aan degenen die online gepest zijn. Je kunt mensen binnen- en buitensluiten met taal en je kunt ze kwetsen door ze te benoemen met woorden die ze als negatief ervaren. Om dit te voorkomen hebben we nogal wat letters nodig voor de lhbt-gemeenschap, die nu meestal wordt aangeduid met lhbti (lesbisch, homo, biseksueel, transgender, interseksueel), maar soms ook met lhbtiqapc (+ queer, aseksueel, panseksueel, cisgender). 'Hokjesdenken', schamperen de critici. 'Inclusie', zeggen de voorstanders.

https://www.ikzegookmaarwat.nl/2017/12/cisgender/,

met substantief


  • cisgender acteurs
  • cisgender personages

Er duiken terugkerende trans* personages op in Ally McBeal (1997-2002), CSI (2000-2015), Nip/Tuck (2003-2010) en Doctor Who (2005-heden), en eenmalige verschijningen in talloze andere reeksen. Hoewel de seriemakers er in deze periode grotendeels in slagen om dergelijke personages respectvol in beeld te brengen, wordt het gegeven van een trans* acteur/actrice volledig over het hoofd gezien. Zonder uitzondering wordt deze kleine hoeveelheid transpersonages door cisgender [...] acteurs en actrices gespeeld die meer niet dan wel tot de LGBT+ gemeenschap behoren.

https://zizomag.be/longreads/het-kleine-scherm-transitie

De originele reeks bestond voornamelijk uit witte en cisgender personages. De hoofdrolspelers representeren in de reboot een diverser beeld. Niet alleen mensen van kleur, maar ook de LGBTQ+-community krijgt een prominente plaats in de nieuwe show.

https://www.hln.be/tv/nieuwe-gossip-girl-vanaf-9-juli-op-streamz-bekijk-hier-alvast-de-eerste-trailer~ace3bc87/,

met bijwoord


  • heel cisgender

Is 'Love, Simon' een mijlpaal? Een startpunt? Want, je kan de film (en het boek) wel wat verwijten. De context is best wel bourgeois middenklasse en heel cisgender. Waar is het queer gehalte? Waar is de seks?

https://www.beout.be/2018/06/18/opinie-love-simon-een-gemiddelde-film-die-toch-revolutionair-is/,

Domein seks, gender en relaties
Tijd neologisme

cisgender 2.0

Betekenis

iemand met een genderidentiteit die hetzelfde is als het biologische geslacht

Een cisgender…

is een persoon

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is iemand waarvan de genderidentiteit en het biologisch geslacht overeenkomen
  • [Onderscheid of tegenstelling] heeft, in tegenstelling tot een transgender, een genderidentiteit die hetzelfde is als het biologische geslacht

    Over het woord

    Aard herkomst leenwoord
    Vroegste datering 2009
    Brontaal Engels
    Vorm in brontaal cisgender
    Betekenis in brontaal idem
    Vorm Afbreking
    Enkelvoud cisgender cis.gen.der
    Meervoud cisgenders cis.gen.ders
    Aantal lettergrepen 3
    Hoofdklemtoon 2de lettergreep
    Type zelfstandig naamwoord
    Naamtype soortnaam
    Geslacht mannelijk of vrouwelijk
    Lidwoord de
    Betekenisklasse persoonsnaam
    Type samenstelling
    Linkerlid cis
    Linkerlidtype voorzetsel
    Rechterlid gender
    Rechterlidtype zelfstandig naamwoord
    Tussenklank geen
    Type in brontaal geleed
    Toelichting Geleend uit het Engels, daarin een combinatie van het Latijnse element cis-, een voorzetsel dat iets als 'aan deze zijde van' betekent en het Engelse substantief gender.

    Het woord in gebruik

    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Hyperoniem persoon
    Synoniem cis; cisseksueel
    Antoniem transgender; transseksueel

    Net zoals je niet van iemands gezicht kan aflezen of ze hetero zijn, zie je niet altijd wat iemands genderidentiteit is. Ook niet aan iemands genderexpressie. Iemand kan er voor jou niet uitzien als een typisch meisje, maar zich wel zo voelen. Niet alle cisgenders kleden zich zoals je misschien verwacht. Meisjes kunnen net zo stoer zijn als jongens, zonder zich minder meisje te voelen. Niet alle meisjes houden van rokken of make-up. Sommige jongens wel. Dat maakt hen niet automatisch transgender. Dat maakt hen zichzelf.

    https://www.lumi.be/info/gender/genderidentiteit/wat-cisgender

    Ik werd er de laatste tijd vaak op gewezen dat De Eetclub met een nogal heteronormatief ook geschreven is, voor de cisgender [...].

    Provinciaalse Zeeuwse Courant,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • transgenders en cisgenders

    Geldt het verbod van discriminatie op grond van geslacht tussen transgenders en cisgenders alleen wanneer de geslachtsverandering krachtens nationaal recht wettelijk is erkend?

    https://nl.glosbe.com/nl/nl/Cisgender

    Domein seks, gender en relaties
    Tijd neologisme