hittekoepel


hittekoepel 1.0

Betekenis

ingesloten en daardoor stilliggend hogedrukgebied waar aanhoudende zonneschijn voor extreem hoge temperaturen zorgt

Een hittekoepel…

is een hogedrukgebied; is een gebied

  • [Plaats] komt o.a. voor in Noord-Amerika en Australië
  • [Beweegbaarheid] bevindt zich soms wekenlang op dezelfde plek
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] wordt veroorzaakt doordat een hogedrukgebied ingesloten raakt, bv. onder invloed van een golfstroom, en de zon het gebied onder de koepel steeds verder verhit; wordt mogelijk indirect veroorzaakt door klimaatopwarming
  • [Gevolg of resultaat] heeft ongebruikelijk hoge temperaturen tot gevolg

Over het woord

Aard herkomst inheems of leenwoord
Vroegste datering 2019
Brontaal Engels
Vorm in brontaal heat dome
Betekenis in brontaal idem
Vorm Afbreking
Enkelvoud hittekoepel hit.te.koe.pel
Meervoud hittekoepels hit.te.koe.pels
Verkleinvorm hittekoepeltje hit.te.koe.pel.tje
Aantal lettergrepen 4
Hoofdklemtoon 1ste lettergreep
Type zelfstandig naamwoord
Naamtype soortnaam
Geslacht mannelijk
Lidwoord de
Betekenisklasse abstractum
Type samenstelling
Linkerlid hitte
Linkerlidtype zelfstandig naamwoord
Rechterlid koepel
Rechterlidtype zelfstandig naamwoord
Tussenklank geen
Type in brontaal geleed
Toelichting Leenvertaling van Engels heat dome.

Het woord in gebruik

Als deel van een afleiding


Hyperoniem koepel
Synoniem warmtebel

Het hitterecord in Australië is gebroken. [...]. De boosdoener heet heat dome of hittekoepel, een weerfenomeen waarbij warme, vanuit de Stille Oceaan aangevoerde lucht aan land gegijzeld wordt door een golfstroom en bergachtig gebied, wat voor een grote warmeluchtkolom zorgt. Een hogedrukgebied waar niet veel beweging in komt. Omdat de zon er dan nog eens dagen na elkaar op schijnt en er weinig wolken zijn, ontstaat een snelkookpaneffect.

nrc.next,

Voor de derde dag op rij zijn landelijke hitterecords in Canada gebroken – het is er zelfs heter dan in de woestijn van Las Vegas. [...]. Metereologen wijzen een 'hittekoepel', een hogedrukgebied boven British Columbia en de Amerikaanse staten Washington en Oregon, aan als de oorzaak van het extreme weer.

NRC Handelsblad,

Hoewel het lastig is om hittekoepels rechtstreeks te linken aan menselijk gedrag, onderschrijven verschillende experts de stelling dat de mens voor meer van dergelijke fenomenen zorgt. "We zullen almaar meer extreme hittegolven, droogtes, bosbranden en overstromingen zien zolang we de planeet blijven opwarmen door ons fossiele brandstoffengebruik en onze koolstofuitstoot", zegt Michael Mann, professor meteorologie en atmosfeerwetenschappen aan de State University van Pennsylvania.

nrc.next,

Het werd een natte week met veel krabben, maar tot daar mijn pietluttige ongemak. De echte horror speelde zich af aan de andere kant van het continent. Hittekoepels, vuurtornado's, extreme droogte, massale sterfte… De ogen sluiten voor de klimaat­opwarming lijkt in de VS totaal onmogelijk geworden.

De Standaard,

als subject bij een werkwoord


  • zich (oostwaarts) bewegen

Inmiddels beweegt de 'hittekoepel' zich langzaam oostwaarts en dalen temperaturen aan de westkust licht, tot ruim boven 30 graden Celsius – nog altijd aanmerkelijk warmer dan normaal voor de tijd van het jaar, maar minder extreem dan de afgelopen dagen.

NRC,

met adjectief ervoor


  • een hardnekkige hittekoepel
  • de reusachtige hittekoepel

Het hitterecord in Australië is gebroken. Dinsdag werd het gemiddeld 40,9 graden. Het vorige record was op 7 januari 2013, toen het gemiddeld 40,3 graden was. Boven een deel van Australië bevindt zich een hardnekkige hittekoepel.

nrc.next,

De inwoners van Seattle kreunen nog de hele week onder temperaturen van veertig graden en meer. De Amerikaanse stad op honderd kilometer van Canada is slechts één plek onder de reusachtige hittekoepel die miljoenen mensen opwarmt als zaten ze in een kookpan.

Gazet van Antwerpen,

in voorzetselgroep


  • onder de hittekoepel

De inwoners van Seattle kreunen nog de hele week onder temperaturen van veertig graden en meer. De Amerikaanse stad op honderd kilometer van Canada is slechts één plek onder de reusachtige hittekoepel die miljoenen mensen opwarmt als zaten ze in een kookpan.

Gazet van Antwerpen,

Domein meteorologie
Domein wetenschap
Domein natuur, milieu en energievoorziening
Tijd neologisme