| Aard herkomst | leenwoord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2003 |
| Brontaal | Zweeds |
| Vorm in brontaal | lagom |
| Betekenis in brontaal | idem |
| Vorm | Afbreking | |
|---|---|---|
| Stellende trap onverbogen | lagom | la.gom |
| Aantal lettergrepen | 2 |
|---|---|
| Hoofdklemtoon | 1ste lettergreep |
| Type | bijvoeglijk naamwoord |
|---|---|
| Syntactische subklasse | attributief, predicatief en bijwoordelijk |
| Type | in brontaal geleed |
|---|---|
| Toelichting | Uit het Zweeds. |
De sperzieboontjes die ik voor hem maakte waren lagom, het bed waarin hij sliep was lagom, mijn huis was lagom, ik was lagom. Na een paar dagen kwam het me de keel uit. „Kun je alsjeblieft eens níét zo gelijkmatig reageren?" snauwde ik. „Je bent net zo neutraal als je land." Achteraf bood ik mijn excuses aan. De vriend kon er in al zijn mildheid om lachen.
De kaasschaaf is een Noorse uitvinding, meldt de rubriek 'Nutteloze Kennis' (27 februari). Inderdaad, de kaasschaaf kon ook alleen maar uitgevonden worden in Scandinavië. Daar houdt men zich aan het begrip lagom ('net genoeg, niet te veel') een belangrijke uitdrukking van de nationale volksaard. De uitvinder Thor Bjorklund ergerde zich dus aan de verspilling. En dat zal weer verband houden met het kunnen overleven in koude streken door afgepaste zuinigheid.
In Zweden is één op de tien werknemers met ziekteverlof. Zweden zien hun wereld het liefst lagom, 'precies goed'. Dat is een mentaliteit. De beroemde Zweedse verzorgingsstaat verkeert in een crisis. Hij wordt onbetaalbaar en het arbeidsethos, een van de steunpilaren van het Zweedse model, erodeert. Maar de Zweden kunnen er geen afscheid van nemen.
| Domein | cultuur en samenleving |
|---|---|
| Tijd | neologisme |
Lagom…
is een levensstijl
| Aard herkomst | leenwoord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2003 |
| Brontaal | Zweeds |
| Vorm in brontaal | lagom |
| Betekenis in brontaal | idem |
| Vorm | Afbreking | |
|---|---|---|
| Enkelvoud | lagom | la.gom |
| Aantal lettergrepen | 2 |
|---|---|
| Hoofdklemtoon | 1ste lettergreep |
| Type | zelfstandig naamwoord |
|---|---|
| Naamtype | soortnaam |
| Geslacht | mannelijk of vrouwelijk |
| Lidwoord | de |
| Getal | geen meervoud |
| Betekenisklasse | abstractum |
| Type | afleiding |
|---|---|
| Basisvorm | lagom |
| Woordsoort van de basis | bijvoeglijk naamwoord |
| Conversiepartner | lagom |
| Conversierichting | van adjectief naar substantief |
| Hyperoniem | levensstijl; mentaliteit |
|---|
Sisu is de kunst van het doorzettingsvermogen zoals alleen een Fin dat kan beoefenen. Na het Deense hygge (vrij vertaald 'gezelligheid', spreek uit als 'huu-ge'), het Zweedse lagom (vrij vertaald 'matigheid', spreek uit als 'laa-góm'), het Japanse shinrin-yoku (de kunst van het bosbaden - de uitspraak bespaar ik u) is er dus alweer een nieuwe lifestylefenomeen dat ons op het pad van een gelukkiger leven wil zetten. Laten we wel wezen: hygge is gewoon een kaars aansteken bij een schapenvel, lagom is niet te veel en niet te weinig eten.
Lagom is extremer en introverter. Lagom vormde ook de basis voor een sociaal model waar velen in Europa nog steeds met afgunst naar kijken. Het wees de Zweden de gulden middenweg tussen liberalisme en socialisme, het leidde hen naar politieke neutraliteit, het slechtte de maatschappelijke verschillen tussen mannen en vrouwen, het maakte een ongekende nivellering van inkomens mogelijk.
Er woedt een oorlog. Een woordenoorlog. Eén tussen Noord en Oost. Tussen Scandinavië en Japan. Zij strijden om de wereldbeker 'verpakken van onnozele dingen in hippe woorden of trends'. Scandinavië scoorde al met hygge (gezellige thee aan het haardvuur), lagom (ongezellige soberheid) en sisu (nog ongezelligere zelfdiscipline).
| Domein | cultuur en samenleving |
|---|---|
| Tijd | neologisme |