Noctalgie…
is nostalgie; is een gevoel
| Aard herkomst | inheems of leenwoord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2023 |
| Brontaal | Engels |
| Vorm in brontaal | noctalgia |
| Betekenis in brontaal | idem |
| Samenhangende woorden (betekenis) | sky grief |
| Aantal lettergrepen | 3 |
|---|---|
| Hoofdklemtoon | 3de lettergreep |
| Type | zelfstandig naamwoord |
|---|---|
| Naamtype | soortnaam |
| Geslacht | vrouwelijk |
| Lidwoord | de |
| Getal | geen meervoud |
| Betekenisklasse | abstractum |
| Type | in brontaal geleed |
|---|---|
| Toelichting | Een vernederlandsing van Engels noctalgia, dat gevormd is uit nocturnal en nostalgia. |
| Type | blend |
|---|---|
| Bestanddeel | noc- |
| Basiswoord | nocturnaal; nocturnal |
| Woordsoort van de basis | bijvoeglijk naamwoord |
| Bestanddeel | -algie |
| Basiswoord | nostalgie |
| Woordsoort van de basis | zelfstandig naamwoord |
| Hyperoniem | heimwee; nostalgie |
|---|---|
| Synoniem | hemelverdriet; sky grief |
Niet toevallig introduceerden astronomen Aparna Venkatesan en John Barentine de term 'noctalgie' in een e-brief aan het tijdschrift Science in augustus 2023. Het betekent "hemelverdriet", de collectieve pijn die we ervaren doordat lichtvervuiling de toegang tot de nachtelijke hemel blokkeert.
In juni pakte het vakblad Science uit met een grote studie naar lichthinder en de verregaande gevolgen voor dier en mens. Amerikaanse astronomen reageerden met een brief waarin ze het hadden over 'noctalgie': rouwen om het verlies van onze nacht en heimwee naar een fonkelende sterrenhemel. "Het is een cruciale connectie met onze wereld die verloren gaat", vult Dubois aan. "Sinds we bestaan, kijken we naar boven. Naar de sterrenbeelden en constellaties. Het herinnert ons eraan hoe klein we zijn", zegt ze.
Bewust geconstrueerde woorden zijn vaak spielerei, maar soms geven ze vorm aan een onderbelichte emotie of algemene bezorgdheid. In september kwamen twee Amerikaanse astronomen in een brief aan Science op de proppen met 'noctalgie', de heimwee naar een ongerepte nachthemel boordevol sterren. Een vintage ontbreekwoord.
| Domein | emoties |
|---|---|
| Domein | natuur, milieu en energievoorziening |
| Tijd | neologisme |