Hoestschaamte…
is schaamte; is een gevoel
| Aard herkomst | inheems woord |
|---|---|
| Vroegste datering | 2020 |
| Bijzonderheden | Het woord hoestschaamte kwam op tijdens de coronapandemie. |
| Samenhangende woorden (betekenis) | niesschaamte; snotterschaamte; snuitschaamte |
| Vorm | Afbreking | |
|---|---|---|
| Enkelvoud | hoestschaamte | hoest.schaam.te |
| Aantal lettergrepen | 3 |
|---|---|
| Hoofdklemtoon | 1ste lettergreep |
| Type | zelfstandig naamwoord |
|---|---|
| Naamtype | soortnaam |
| Geslacht | vrouwelijk |
| Lidwoord | de |
| Getal | geen meervoud |
| Betekenisklasse | abstractum |
| Type | samenstelling |
|---|---|
| Linkerlid | hoesten |
| Linkerlidtype | werkwoord (stam) |
| Rechterlid | schaamte |
| Rechterlidtype | zelfstandig naamwoord |
| Tussenklank | geen |
| Hyperoniem | schaamte |
|---|
'Hoestschaamte is een blijvertje. Het toont aan dat de betekenis van het woord schaamte een uitbreiding heeft gekregen. Twee jaar geleden hebben we uit het Zweeds vliegschaamte overgenomen. Daarna kwamen er allemaal samenstellingen die met de klimaatverandering te maken hadden: bezorgschaamte, babyschaamte, klimaatschaamte zelf. Maar nu krijgt schaamte weer een doodnormale betekenis: schaamte voor bepaald gedrag. Vroeger werd schaamte alleen gebruikt voor de dingen die heel dicht bij je zijn. Het heeft een uitstapje naar het klimaat gemaakt en nu komt het weer terug bij de oorspronkelijke betekenis.'
De nieuwe schaamte in de huidige fase van de crisis heet echter 'hoestschaamte'. Schrijnend is het verhaal van de ongelukkige klant die eerder deze week in het broodpad van Albert Heijen werd overvallen door een opspelend kriebelhoestje. Ze werd publiekelijk 'geafstandshaamd'. Volgens de virologische Van Dale staat afstandshamen voor 'een ander luidkeels tot de orde roepen omdat zij de regel heeft overtreden om ten minste anderhalve meter afstand tot elkaar te bewaren'. Waarvan akte.
| Domein | emoties |
|---|---|
| Tijd | neologisme |